Samorząd nieterytorialny

Samorząd nieterytorialny jest organizacją społeczną. Organizacja społeczna ma korporacyjny charakter. To trwałe dobrowolne zrzeszenie osób związanych wspólnym celem posiadające strukturę organizacyjną i osobowość prawną. Od organizacji politycznych odróżnia je cel, dla którego zostały powołane. Organizacje społeczne prowadzą działalność statutową, która zwraca uwagę na dobro wspólne. Natomiast organizacje polityczne swoje cele statutowe skupiają na walce o władzę. Pojęcie organizacja społeczna nie jest równoznaczne z pojęciem organizacja pozarządowa, np. związek zawodowy jest organizacją społeczną, lecz nie jest organizacją pozarządową. Organizacje pozarządowe są niezależne od państwa, nie muszą posiadać osobowości prawnej. Podstawowymi formami prawnymi, w których działają organizacje pozarządowe są stowarzyszenia. Fundacje nie mogą być zaliczane do organizacji pozarządowych, ponieważ organizacja charakteryzuje się tym, iż ma charakter korporacyjny, natomiast fundacja jest instytucją o niekorporacyjnym charakterze. Podstawą istnienia fundacji jest majątek przeznaczony przez jej założyciela na określony cel społecznie lub gospodarczo użyteczny.



Samorząd nieterytorialny jest organizacją społeczną ukształtowaną wskutek więzi zawodowej. Zrzesza ludzi o tych samych zawodach na podstawie wspólnoty interesów. Przynależność osób wykonujących pewne zawody do danego samorządu zawodowego jest przymusowa. Samorządy często pełnią znaczącą rolę w dopuszczaniu chętnych do wykonywania określonego zawodu. Nadzorują także sposób wykonywania danego zawodu, dysponując uprawnieniami o charakterze władczym. Samorząd zawodowy to samorząd zorganizowany na zasadzie przedstawicielstwa wspólnych, kolektywnych i osobistych interesów osób należących do określonego zawodu. Różnica między samorządem nieterytorialnym a terytorialnym polega na tym, iż samorząd terytorialny łączy ogół mieszkańców określonego terenu bez względu na ich osobiste interesy, natomiast samorząd zawodowy skupia pewne grupy osób na podstawie ich kwalifikacji i odpowiadających im interesów życiowych. Obecnie samorząd zawodowy posiada 16 grup zawodowych: adwokaci, radcy prawni, notariusze, komornicy, lekarze i stomatolodzy, pielęgniarki i położne, aptekarze, lekarze weterynarii, rzecznicy patentowi, biegli rewidenci, doradcy podatkowi, sędziowie, kuratorzy sądowi, diagności laboratoryjni, psychologowie,  architekci,  inżynierowie budownictwa i  urbaniści. 


Przeczytaj również:

Samorząd terytorialny - podstawowe informacje
Podział terytorialny kraju
System źródeł prawa w Polsce
Kanon demokratyczny


W art. 17 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku określono podstawy prawne tworzenia samorządów zawodowych reprezentujących osoby wykonujące zawody zaufania publicznegoZawody zaufania publicznego to zawody, w których- za względu na dobro społeczne- od wykonujących je osób wymaga się nie tylko profesjonalizmu, ale także nieskazitelnego charakteru. Art. 17 ust. 1 stanowi, iż „w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony” (Interes publiczny to korzyści materialne i niematerialne odnoszone przez członków danej społeczności z tytułu przynależności do takiej społeczności.). Zgodnie z tym zapisem głównym zadaniem takiej korporacji jest sprawowanie nadzoru nad odpowiednim wykonywaniem określonego zawodu.

Komentarze

Kopiowanie treści jest zabronione.
Wszelkie prawa zastrzeżone.

Popularne wpisy